Huisarts zijn in tijden van Corona:
See one, do one, teach one

Marjolein den Ambtman, Huisarts

Ik neem je graag mee naar het begin van de Corona pandemie. Er heerst veel onzekerheid. Wat is de impact van dit virus? Wie zijn er extra kwetsbaar voor dit virus? Hoe gemakkelijk zou dit virus overdraagbaar zijn? Het zijn slechts enkele voorbeelden van vragen die er aan het begin van de pandemie door mijn hoofd schieten. Zij worden extra gevoed door spannende reportages die mij vanuit allerlei media bereikten, voornamelijk vanuit China en Italië.

Ik heb op dat moment veel last van de onzekerheid en de veranderingen die zo plots optreden. Waar de meeste mensen thuis moeten (en vanuit mijn optiek mogen) werken, ging mijn werk op de huisartsenpraktijk ‘gewoon’ verder. Niets is minder waar. “Zijn er voldoende beschermende middelen? Welke mensen moet ik beschermd zien en wie kan er normaal op het spreekuur komen?” Ik voel mij net een schietschijf voor Corona. Zou ik het virus door mijn werk mee naar huis nemen en zo mijn man, mijn kinderen, mijn ouders en mijn schoonouders hierdoor mogelijk ziek maken? Onzekerheid voert de boventoon in de eerste weken.

Om de verandering en het piekeren het hoofd te bieden zorg ik goed voor mijzelf. Gezond eten, voldoende lichaamsbeweging, op tijd naar bed. Tijdens een van mijn wandelingen kom ik een bekende tegen. Ze zegt: ‘Wat lijkt het mij fijn om, een bijdrage te kunnen leveren in de zorg in deze hectische tijd. Ik zit hier maar thuis te werken en zou willen dat ik een bijdrage zou kunnen leveren.’

Ik voel mij direct schuldig. Het lukt mij niet om mijn positie zo te ervaren. Ik voel mij een angsthaas en zeker niet dapper.

Twee opvallend verschillende perspectieven, een verschillende mindset vanuit verschillende situaties. Allebei waar.

Toen maanden later de stilte in daalde maakte ik een link met een gesprek dat ik jaren eerder heb gevoerd, aan het einde van mijn geneeskunde studie.

See one

Ik bevind mij, aansluitend aan een nascholing, op een borrel van de Nederlands Vereniging voor Tropen Geneeskunde. Dit is korte tijd nadat ik een co-schap in Malawi heb doorlopen.Het merendeel van de artsen afkomstig uit Malawi vertrekken na het afstuderen naar Engeland, soms enkel voor een specialisatie, maar vaak voor een betere toekomst. Tijdens de borrel spreek ik mijn verbazing hierover uit. Wat zou immers meer voldoening kunnen geven dan het eigen land Malawi te kunnen dienen, dat zo in medische nood is? Een wijze man wijst mij respectvol op mijn luxe perspectief. “Ja, wanneer we zekerheid van inkomen, woning en voeding hebben kunnen we gaan denken over het helpen van de ander. Maar wanneer de toekomst onzeker is wil je vooral goed voor je gezin en naasten zorgen.” Een op dat moment nieuw perspectief voor mij, dat ongetwijfeld iets met mijn leeftijd van doen heeft op dat moment. Deze les heb ik toen goed in mijn oren geknoopt.

Do one

Nu, jaren later, de Corona pandemie is in Nederland inmiddels op weg naar een tweede golf, ontdek ik een parallel in mijn ervaring van de pandemie en dit gesprek jaren eerder tijdens een borrel. Het is een normale reactie om in crisis eerst voor je gezin en naasten te willen zorgen. Dit ondervind ik nu aan den lijve!

Teach one

Nu er weer meer ruimte is voor stilte tracht ik met meer mildheid naar mijzelf te kijken. Misschien ben ik wel dapper geweest. Ik ben immers, ondanks angst en onzekerheid elke werkdag weer naar de praktijk gegaan om te zorgen tijdens deze pandemie. Laat ik de moed verzamelen om deze les hierbij ook met jou te delen.