Maak bevlogenheid belangrijk

Tijdens een heidag van een grote vakgroep kindergeneeskunde mochten wij een workshop verzorgen rondom het thema bevlogenheid. Niet zonder reden: binnen de vakgroep was er zorg over uitval onder zowel AIOS als medisch specialisten. Er klonk een verlangen om burn-out bespreekbaar te maken, maar dan vanuit een positieve, proactieve invalshoek. Hoe kunnen we elkaar enthousiasmeren, in plaats van te blijven hangen in zorgen en signalen van overbelasting?

Van burn-out naar bevlogenheid

We kozen ervoor om niet alleen naar de uitputtingskant van het werk te kijken – het deel dat vaak geassocieerd wordt met burn-out – maar juist ook naar de andere kant van de medaille: wat geeft energie? Wat houdt mensen verbonden, gemotiveerd en levendig in hun werk?

We lieten ons inspireren door het werk van Wilmar Schaufeli, die in zijn meer recente onderzoek niet alleen focust op stress en negatieve omstandigheden, maar ook op het motivationele proces. Hij beschrijft bevlogenheid als een gevoel van opperste voldoening bij werknemers, gekenmerkt door:

• Vitaliteit (je krachtig en energiek voelen)
• Toewijding (betrokken en enthousiast zijn)
• Absorptie (helemaal opgaan in je werk – flow)

Bevlogenheid is dus meer dan ‘geen burn-out’. Het is een gevoel van voldoening en betekenis. En de grote vraag is: hoe versterk je dat?

Wat wél werkt – ruimte voor verschillen

In onze workshop werkten we vanuit een waarderende benadering. We gingen niet graven in wat er mis is, maar onderzochten samen: wat werkt wél? Wat geeft jou als arts energie? Wanneer voel jij je het meest verbonden met je werk, je collega’s, je patiënten?

Het mooie is: bevlogenheid is persoonlijk. Wat de een oplaadt, put de ander juist uit. Door hierover met elkaar in gesprek te gaan – als AIOS, ANIOS en medisch specialist – ontstond er een rijk en open gesprek. Ruimte om te ontdekken dat iedereen iets anders nodig heeft om zich betrokken en energiek te voelen.

Van klacht naar verlangen

We begonnen de middag met een belangrijk inzicht: klagen lucht op, maar verandert niets. Slachtofferschap kan tijdelijk fijn voelen, maar het houdt je vast in hetzelfde patroon.

Wat als je in plaats van te blijven hangen in wat er niet goed gaat, durft te kijken naar het verlangen ónder de klacht?
Achter “ik moet altijd alles alleen doen” schuilt misschien een behoefte aan samenwerking. Achter “niemand ziet wat ik doe” zit misschien een verlangen naar erkenning. Door die laag te benoemen, ontstaat een ander gesprek – één waarin je elkaar kunt inspireren en versterken.

Wat drijft jou echt?

Een belangrijk onderdeel van de middag was aandacht voor zingeving — niet als groot, abstract begrip, maar juist als iets heel persoonlijks. Veel artsen noemen als drijfveer dat ze ‘mensen beter willen maken’. Maar wat ligt daar eigenlijk onder? Waar word jij zélf door geraakt? Waarvoor kom jij in beweging?

Door ruimte te geven aan die vragen, werd zichtbaar hoeveel variatie er zit in wat mensen echt motiveert. Wanneer je jouw eigen zingeving helder hebt, kun je daar bewust ruimte voor maken in je werk. En het werd als waardevol ervaren om dit ook met elkaar te delen als vakgroep, zodat je elkaar beter begrijpt én samen gerichtere keuzes kunt maken.

Bevlogenheid vraagt om zelfzorg

We sloten de middag af met iets wat vaak over het hoofd wordt gezien: zelfzorg. Niet alleen fysiek, maar ook emotioneel en spiritueel. Want bevlogenheid is geen eindstation. Zonder grenzen, zonder herstelmomenten, kan zelfs bevlogenheid uitputten.

Daarom werkten we toe naar een praktische vertaalslag: Wat heb jij nodig om goed voor jezelf te zorgen?
Iedere deelnemer ging naar huis met een concreet actiepunt – iets kleins, haalbaars, waar morgen al mee gestart kon worden.

Samen werken aan een veerkrachtige vakgroep

We kijken dankbaar terug op deze middag vol verbinding, reflectie en actie. Wat begon als een gesprek over uitval en burn-out, eindigde in energie, inspiratie en een gedeeld verlangen om het samen anders te doen.

En jij?

Hoe zou het er voor jou uitzien om bevlogenheid proactief te benaderen?
Maak het bijvoorbeeld een vast onderwerp in jaargesprekken of intervisie. En ben je benieuwd wat wij hierin of op heidagen kunnen betekenen voor jullie vakgroep of organisatie? Neem gerust contact met ons op – we denken graag mee.