Groeimindset

Als je ooit hebt gehoord van de term groeimindset, dan weet je dat het iets te maken heeft met hoe we omgaan met uitdagingen en leren. Maar wat houdt het nu precies in? En waarom is het zo belangrijk om een groeimindset te ontwikkelen als arts, zowel voor jezelf als voor je team?

Wat is een groeimindset?

Carol Dweck, psycholoog, heeft het concept van de groeimindset in haar boek Mindset geïntroduceerd. Ze maakt het verschil tussen twee manieren van denken:

• Groeimindset: Mensen die een groeimindset hebben, geloven dat ze hun vaardigheden en kennis kunnen ontwikkelen door hard werken en leren. Ze zijn niet bang om fouten te maken, omdat ze weten dat falen een kans is om beter te worden.
• Fixed mindset: Mensen met een fixed mindset geloven dat hun capaciteiten vastliggen. Ze denken dat je niet veel kunt veranderen aan je talenten of intelligentie. Dus als iets niet lukt, geven ze vaak snel op.

Waarom is een groeimindset belangrijk voor jou als arts?

Er ligt een enorme druk op jou als arts. De verantwoordelijkheid is groot, en de ruimte om fouten te maken lijkt vaak minimaal. Perfectionisme ligt op de loer. Maar wat gebeurt er als je alles perfect wilt doen? Het risico is dat je vast komt te zitten in een fixed mindset. Als je gelooft dat fouten maken niet mag, kun je bang worden om uitdagingen aan te gaan of om kwetsbaar te zijn, ook binnen je team(s).

Als iedereen bang is om fouten te maken, kan het lastig zijn om open te communiceren, nieuwe ideeën te delen, of om samen te werken aan oplossingen. Er is weinig ruimte voor groei als je niet durft te falen.

Bovendien kost het steeds maar koste wat kost vermijden van falen heel veel energie en kan leiden tot burn out.

Een groeimindset daarentegen maakt ruimte voor leren en ontwikkelen, zowel als individu als in je team. Het gaat niet om het vermijden van fouten, maar om hoe je reageert als je ze maakt. In een zorgomgeving waar je jezelf en anderen accepteert, inclusief de fouten, ontstaat er ruimte om van elkaar te leren en betere zorg te bieden.

Fixed mindset is er vaak ingesleten

Het is niet gek als je af en toe in een fixed mindset schiet. Die ontstaat vaak al in je kindertijd. Je krijgt applaus als je een puzzel af hebt, maar als het niet lukt terwijl je het wél probeert, blijft de aandacht vaak uit. Zo groeit de behoefte aan externe beloning en gezien worden. En dus laat je het de volgende keer wel uit je hoofd om een moeilijke puzzel te pakken. Beter kies je er net een onder je niveau, zodat je hem zonder moeite af krijgt. Veilig binnen de lijntjes. Met succes gegarandeerd.

En in de zorgcultuur wordt deze fixed mindset alleen maar versterkt. De druk is hoog, er is weinig ruimte om te falen en veel artsen zijn behoorlijk perfectionistisch. Je draagt een enorme verantwoordelijkheid, waardoor je er nog sterker van overtuigd raakt dat niemand fouten mag maken.

Helaas is die fixed mindset er vaak flink ingesleten. Je overtuigingen en reacties zijn vaak al zo automatisch dat je ze nauwelijks opmerkt. In plaats van je open te stellen voor de mogelijkheid van leren, springt je brein meteen naar het oordeel of de kritiek (hallo innerlijke criticus).

Tips voor het versterken van een groeimindset

Gelukkig is een groeimindset iets waar je aan kunt werken. Het is niet iets waar je wel of niet mee geboren wordt. Hier zijn een paar dingen die je kunt doen:

1. Verander je taalgebruik: Als je iets moeilijk vindt, zeg dan niet “Ik kan dit niet”. Zeg in plaats daarvan: “Ik kan dit nóg niet, maar ik kan het leren”. Het gaat erom hoe je tegen jezelf praat.
2. Omarm uitdagingen: Als iets moeilijk is, zie het dan niet als een reden om op te geven, maar als een kans om je vaardigheden te verbeteren. Ga de uitdaging aan!
3. Fouten maken is oké: Iedereen maakt fouten. Maar het belangrijkste is hoe je ermee omgaat. Zie fouten als kansen om te leren en jezelf te verbeteren.
4. Creëer een leerklimaat in je team: Moedig je team aan om open te zijn over wat ze moeilijk vinden, fouten te bespreken zonder oordeel en elkaar te helpen groeien. Dit zorgt voor een cultuur waarin iedereen zich ondersteund voelt.
5. Wees veerkrachtig: De weg naar groei is niet altijd makkelijk. Als je een tegenslag hebt, kijk dan hoe je kunt leren van wat er is gebeurd en ga verder.

Groeimindset en de 3-daagse ‘Verander je perspectief op samenwerking’

Als je echt wilt leren hoe je een groeimindset kunt ontwikkelen en toepassen, zowel voor jezelf als binnen je team, dan nodigen we je van harte uit voor de 3-daagse Verander je Perspectief op Samenwerking. Deze drie dagen zijn helemaal gericht op het versterken van je groeimindset, het verbeteren van samenwerking in je team, en ook het effectief omgaan met generatieverschillen.